Şentop’tan ‘yeni anayasada çalışan hakları’ vurgusu

TBMM Lideri Mustafa Şentop, “Gündemde olan yeni ve sivil bir anayasanın kabulü halinde bilhassa sendikal haklar ve çalışma hayatının düzenlenmesi konusunda müspet gelişmeler kaydedileceğini düşünüyorum.” dedi.

Şentop, Memur-Sen ve Hacı Bayram Veli Üniversitesi tarafından 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü kutlamaları kapsamında Memur-Sen Genel Merkezinde düzenlenen “Çalışma Hayatında Yeni Zihniyet Muhtaçlığı ve Pratik Uygulama Yeri Olarak Kamu Vazifelileri Sendikacılığı” bahisli memleketler arası kongreye katıldı.

Tarihî olarak emekçi sınıfının, daha insani çalışma kuralları ve fiyat taleplerini gerçekleştirebilmek için sendikalar çatısı altında kurumsal olarak örgütlendiğini belirten Şentop, insanı yalnızca emek ve mülkiyet münasebetine indirgeyen, kültür ve medeniyetlerin getirdiği bütün kıymetleri reddeden bu ideolojik körlüğün negatif tesirlerinin hala hissedildiğini söyledi.

Sovyetlerin dağılıp komünist ideolojinin güç kaybetmesiyle giderek doktriner sendikacılığın gündemden düştüğünü, bunun yerine uzun vadeli toplumsal emellerden çok yalnızca üyelerinin çıkarlarını savunan yararcı ve yalın sendikacılığın güç ve yaygınlık kazanmaya başladığını vurgulayan Şentop, şöyle konuştu:

“Ülkemizde, doktriner sendikacılık anlayışıyla örgütlenen sendikaların, personel ve işçi bölümlerin üzerinde uzun mühlet adeta inhisar haline geldiklerini hepiniz biliyorsunuz. İşte bu tekelci ve komünist ideolojik temelli sendikacılık anlayışına karşı şair-yazar merhum Mehmet Akif İnan ve arkadaşlarının başlattığı süreç ve nihayetinde Memur-Sen’in kuruluşu son derece kıymetlidir. ‘Yedi Hoş Adam’dan biri olan İnan ile arkadaşlarının 1992’de ‘Eğitimciler Birliği Sendikası’nı kurarak başlattıkları süreç, Memur-Sen’in, sendikal faaliyetleri Marksist ideolojik kalıplarla sınırlayan sendikacılığın tersine, soğuk savaşın kutuplarından ve penceresinden bağımsız olarak ülkemizin toplumsal dinamiklerine uygun, tarihi ve dini mirasını sahiplenen, bu hususta hassasiyetlere malik, yerli ve ulusal bir sendikal örgütlenme olarak 9 Haziran 1995’te kuruluşuyla neticelenmiştir. Böylelikle, insanı ve toplumu yalnızca emek ve mülkiyet ilgisine indirgeyen, medeniyetimizin getirdiği bütün bedelleri ve uzlaşma kültürünü reddeden bir sendikacılık anlayışı yerine, toplumumuzun maddi ve manevi bedellerini temel alan ve bu çerçevede kamu çalışanlarının hak ve menfaatlerini muhafazaya ve geliştirmeye çalışan sendikacılık anlayışı ikame edilmiştir.”

– “Kültürümüzde çalışanların emeğinin karşılığını çabucak alması temel esas”

Dünyada terk edilmiş Marksist doktriner sendikacılık anlayışını savunan ve buna binaen devleti ve temsil ettiği pahaları ötekileştiren, düşmanlaştıran bir sendikal söylemi kullanan sendikaların bulunduğunu belirten Şentop, vakit içerisinde bu çeşit sendikacılığa teveccühün azaldığının görüldüğünü söyledi.

Sendikacılık kavramı yokken “İnsan için lakin çalıştığı vardır” ayeti ve “İşçiye fiyatını alın teri kurumadan veriniz” hadisinin, toplumda çalışma hayatını düzenleyen temel düsturlar olduğunu vurgulayan Şentop, şu tabirleri kullandı:

“Çalışmanın kutsiyetini, çalışanın emeğinin büyüklüğünü anlatan ve karşılığının kesinlikle çabucak verilmesi gerektiğini hatırlatan bu tabirler, hoş hasletlerimizin menşeini göstermesi bakımından kıymetlidir. Başta Osmanlı olmak üzere ‘Kendisi değerli ve özel olarak yaratılmış insanın emeği de kıymetlidir’ anlayışıyla çalışma hayatını düzenleyen Osmanlı ve evvelki devlet geleneğimizde, çalışma hayatının uzun müddet kardeşlik ve barış temelinde devam ettiğini müşahede ediyoruz. Hepinizin bildiği üzere esnaf dayanışma teşkilatı olarak varlık gösteren Ahilik sisteminin temelinde de bu hasletler yer almaktadır. Münasebetiyle bizim kültürümüzde aslında emekçi ve çalışanların emeklerinin karşılığını çabucak almalarını sağlamak daima temel esas olmuştur.”

– “Bütün işçileri içeren bir genişliğe sahip kılınmıştır”

Şentop, 1982 Anayasası ile birçok temel hak ve hürriyete getirilen sınırlamalardan sendikal örgütlenme ve hakların da nasibini aldığını belirterek, şunları kaydetti:

“1982 Anayasası’nda memurların örgütlenmesini yasaklayan açık bir karar yer almamakla birlikte uygulamada memur sendikalarının kuruluşunun geciktiğini görüyoruz. Hakikaten 10 yıla yaklaşan uzunca bir müddetten sonra 25 Haziran 2001 tarih ve 4688 sayılı maddeyle ‘Kamu Vazifelileri Sendikaları Kanunu’ kabul edilerek kamu vazifelilerinin sendikal hakları açık ve yasal bir yere oturtulmuştur. Memur-Sen, 12 Eylül 2010’da, içerisinde toplu mukavele hakkının elde edilmesini de öngören anayasa değişikliği referandumunun gerçekleşmesine başka sendikaların bilakis dayanak olarak, kamu çalışanlarının haklarının geliştirilmesine önemli katkı sağlamıştır. Anayasa değişikliği paketinin 6’ncı unsurunun direkt sendikal hayatla ilgili olması sayesinde bu durum kısa müddette örgütlenmeye yansımış ve kamu vazifelileri ortasında örgütlenme oranı yüzde 40’lardan yüzde 70’lere çıkmıştır.”

Şentop, 4 Nisan 2012’de kabul edilen 6289 Sayılı Kamu Vazifelileri Sendikaları Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile kamu çalışanlarının sendikal haklarının genişletildiğini anımsatarak, “TBMM’de kabul edilen 5892 sayılı kanunun, 27 Nisan 2009’da Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmesiyle 1 Mayıs ülkemizde resmi tatil ilan edilmiştir. Böylelikle uzun yıllardır yasa dışı örgütler tarafından suistimal edilen 1 Mayıs kutlamaları türel bir statüye kavuşturulmuş, bütün işçileri içeren bir genişliğe sahip kılınmıştır.” diye konuştu.

– “Sendikaların katkı sağlamalarını bekliyorum”

Çalışma barışına önemli katkı sağlayan bu anayasal ve yasal düzenlemelerin kâfi olmadığını vurgulayan Şentop, şöyle devam etti:

“Çoğulcu demokrasinin en değerli ögelerinden olan sendikaların katkısıyla personel ve çalışan kardeşlerimizin haklarının daha da genişletilmesi gerektiğine inanıyorum.

Gündemde olan yeni ve sivil bir anayasanın kabulü halinde bilhassa sendikal haklar ve çalışma hayatının düzenlenmesi konusunda müspet gelişmeler kaydedileceğini düşünüyorum. Bu ortada, elbette sendikaların yeni ve sivil bir anayasa yapılmasına katkı ve takviye sağlamalarını da bekliyorum.”

Sanayi ötesi yahut sonrası periyot olarak nitelenen bugünkü periyotta, emekçi ve çalışanların hakları ve çalışma barışının korunması noktasında çok çetin soru ve meselelerle karşı karşıya olunduğunu belirten Şentop, konuşmasında şunları kaydetti:

“Özellikle gelecekte, devletin rolü ve fonksiyonu, bir yanda kamu hizmetinin devamlılığı öteki yanda kamu çalışanlarının haklarının korunmasının sağlanması noktasında çalışmalar yapmak gerektiği açıktır. Artık 20’nci yüzyılın paradigmalarıyla 21’inci yüzyılı anlayıp yönetmemiz mümkün değil. Hazırlıklarımızı geleceğin imkan ve koşullarını öngörerek yapmak durumundayız. Kovid-19 salgını bizlere çalışma sistemi ve imkanları açısından ne durumda olduğumuzu, hangi eksikliklerimizin bulunduğunu göstermiş oldu. Bu salgın periyodunda Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi sayesinde çalışma hayatını düzenleyen kararlar acilen alındı ve salgının bu alanda meydana getirdiği negatif tesirler en aza indirilmiş oldu. Bu bakımdan ‘Çalışma Hayatında Yeni Zihniyet Gereksinimi ve Pratik Uygulama Yeri Olarak Kamu Vazifelileri Sendikacılığı’ hakkında konuşmak ve tartışmak üzere bu kongrenin tertiplenmiş olması son derecede değerli. Bu kongrede mevzunun bilimsel temelde ele alınacağı, çok pahalı akademisyenlerce mevzunun enine uzunluğuna tartışılacağı ve böylelikle ülkemizin ve çalışma kaidelerinin ileride karşılaşabileceği meselelere şimdiden tahlil üretileceğine inanıyorum.”

TBMM Lideri Şentop, programdan ötürü Memur-Sen ve Hacı Bayram Veli Üniversitesini tebrik ederek, alnının teri ve elinin emeğiyle çalışan bütün işçilerin 1 Mayıs Bayramı’nı kutladığını söz etti.