Memurların yıllık ve mazeret izinlerinde karşılaştıkları problemler ve tahlilleri

Yenişafak Gazetesi köşe muharrirlerinden Ahmet Ünlü bugünkü köşesinde memur ve memur adaylarının yıllık müsaade, mazeren müsaadesiyle ilgili bahisler hakkında açıklama yaptı.

Memuriyette bir yılımı doldurmadan yıllık müsaade kullanmam mümkün müdür?

Askerlik hizmetimi tamamladıktan sonra memuriyete başladım. Bir yılımı doldurmadan yıllık müsaade kullanmam mümkün müdür?

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun Yıllık Müsaade başlıklı 102’nci hususunda;

“Devlet memurlarının yıllık müsaade mühleti, hizmeti 1 yıldan 10 yıla kadar (on yıl dahil) olanlar için yirmi gün, hizmeti on yıldan fazla olanlar için 30 gündür. Mecburî hallerde bu mühletlere gidiş ve dönüş için en çok ikişer gün eklenebilir” kararı yer almaktadır.

Ayrıyeten, 657 sayılı Kanun’un muvazzaf askerliğini yaptıktan sonra devlet memurluğuna girenlerin kademe intibakları başlıklı 84’üncü unsurunda; “Muvazzaf askerlik misyonunu yaptıktan sonra devlet memurluğuna atananlar adaylık asıllarına tabi olurlar ve muvazzaf askerlikte geçen müddetleri asaletlerinin tasdikinden sonra kademe ilerlemesi yapılmak ve imtihan yahut seçmeye tabi tutulmak suretiyle derece yükseltilmesinde de değerlendirilir” kararına yer verilmiştir.

Başka yandan, yıllık müsaadelerin nasıl kullanılacağına ait 154 seri no’lu Devlet Memurları Kanunu Genel Bildirisi’nde; yıllık müsaade müddetlerinin hesabında, hangi statüde olursa olsun kamu kurum ve kuruluşlarında geçen hizmet mühletleri ile kamu kurum ve kuruluşlarında geçmese dahi devlet memurlarının kazanılmış hak aylıklarında bedellendirilen hizmet müddetlerinin dikkate alınması gerektiği söz edilmiştir.

Bu kararlar birlikte değerlendirildiğinde, memuriyete girmeden evvel askerlikte geçen hizmet müddetlerinin kazanılmış hak aylık derece ve kademesinde dikkate alınması nedeniyle bir yıllık hizmet mühleti dolmadan yıllık müsaade hakkından yararlanmanız gerekmektedir. Kimi kamu kurumları askerlik hizmeti asalet tasdikinden sonra kazanılmış hak aylık hesabında dikkate alınacağı için asalet tasdiki olmadan askerlik hizmetini yıllık müsaade hesabında dikkate almamaktadır ki bu uygulamanın yanlış olduğunu düşünüyoruz. Kaldı ki Devlet İşçi Başkanlığı’nın vermiş olduğu görüşler de bizim görüşümüz doğrultusundadır.

Saatlik müsaadelerin yıllık müsaadeden düşülmesi mümkün müdür?

Mesai saatleri içerisinde kullandığımız saatlik müsaadeler turnike çıktılarına nazaran toplanıp yıllık müsaadeden düşülüyor. Bu yapılan süreç yasal mıdır?

657 sayılı Kanun’un 103’üncü hususunda yıllık müsaadelerin nasıl kullanılacağı düzenlenmiş olup, 104’üncü unsurunda ise mazeret müsaadeleri düzenlenmiştir.

Uygulamada saatlik müsaade yahut yarım günlük müsaade kullandırılmasına sıklıkla rastlanmaktadır. Lakin, hangi müsaadelerin yıllık müsaadeden düşeceği Kanunda açıkça belirtilmiştir. Bu çerçevede yıllık izinlerden lakin mazeret izinlerinden 10 günden fazlası düşülebilmektedir. Ayrıyeten, mazeret müsaadelerinin de nasıl ve kimler tarafından verileceği açıkça belirtilmiştir. Yani Kanunda belirtilen amirlerden diğerinin vermiş olduğu saatlik yahut yarım günlük müsaadelerin mazeret müsaadesi olarak kıymetlendirilmesi mümkün olmadığı üzere bunların da yıllık müsaadeden düşülmesi mümkün değildir.

Sonuç olarak uygulamada idari müsaade olarak nitelendirilen müsaadelerin (mazeret müsaadesi olarak değerlendirilebilecekler hariç) yıllık izinlerden düşülmesi mümkün değildir. Bu mevzuda kanunen uygulama birliğini sağlamakla misyonlu olan mülga Devlet İşçi Başkanlığı’nın bir bildiriyle bu sorunu kökten çözecek bir düzenleme yapması gerekmektedir.

Saatlik müsaadeler konusunda hukuksal düzenleme yapılmalıdır

Kamu işçisini ilgilendiren birçok hususta ortaya çıkan meseleler Devlet İşçi Başkanlığı’nca verilen görüşlerle tahlile kavuşturulmuştur. Lakin, ilerleyen müddetlerde bu görüşler doğrultusunda mevzuat düzenlemesi yapılarak meselelerin kalıcı olarak çözülmesi gerekirken maalesef bu yol tercih edilmemiştir.

İşte saatlik müsaadeler de bu kapsamda bir sorun olarak çözülmesi gerekirken maalesef çözülmediğini görüyoruz. Birçok kamu kurumu mesai uygulamasını elektronik kart okutma formülüyle yapmaktadır. Bu nedenle saatlik müsaade uygulamasının mevzuat düzenlemesi ile kalıcı olarak tahlile kavuşturulması gerekmektedir.

Birçok kurumda yol müsaadesi uygulamasında hala objektif kriter uygulanmıyor

Yol müsaadesiyle ilgili açıklamalara 62 seri no’lu Devlet Memurları Kanunu Genel Bildirisi’nde yer verilmiştir. Bu bildiride; “Yasanın 102’nci unsurunda, mecburî durumlarda memurlara yıllık müsaadeler ine ek olarak gidiş ve dönüş için en çok dört gün müsaade verilebileceği öngörülmüştür. Bu müsaadenin, bulundukları belediye ve köy sonları dışında müsaadelerini geçiren memurlara, çok zarurî ve çok nadir durumlarda yetkili amirin gerek ve uygun görmesi halinde kullandırılması gerçek olacaktır” sözüne yer verilmiştir.

Bildiriye nazaran; bu müsaadenin verilebilmesi için memurların bulundukları belediye ve köy sonları dışında müsaadelerini geçirmesi ile çok zarurî ve çok nadir durumlarda yetkili amirin gerek ve uygun görmesi gerekmektedir. Bunun dışında yıllık müsaade kullanılması sırasında gidiş ve dönüş için yönetimin takdiri ile verilen ikişer günlük yol müddetinin verilmesinde bir kriter bulunmamakta olup, müsaade vermeye yetkili amirin iki dudağı ortasındadır. Bilhassa birtakım kurumlarda bu müsaadenin kullanılması güya zorunluymuşçasına uygulanırken birtakım kurumlarda ise hiç uygulanmayabilmektedir. Birçok kurumun çıkarmış olduğu müsaade yönergelerinde yol müsaadesi, 657 sayılı Kanun’un 102’nci unsurundaki sözlerle birebir içeriktedir yahut hiçbir açıklamaya yer verilmemiştir. Fakat, kimilerinde ise açıklamalara yer verildiği görülmektedir.

Bu nedenle, 657 sayılı Kanun’da yer alan yol müsaadesi düzenlemesiyle ilgili olarak, kurumlar itibariyle uyguma birliğinin hatta kurum içi farklı uygulamaların ve memurlar ortasında adil bir uygulamanın sağlanabilmesi için, Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı’nın bahse el atarak çıkarılacak bir müsaade bildirisi ile bu müsaadenin hangi hallerde ve nasıl verilebileceğine objektif kriterlerle açıklık getirilmesinin uygun olacağını düşünüyoruz.

Nikahsız eşten dünyaya gelen çocuk için mazeret ve aylıksız müsaade alınabilir mi?

Bayan memurun imam nikahıyla yahut nikahsız olarak bir arada olduğu memurdan çocuğu olmuştur. Resmi nikah olmadan doğum yapan memura ve babası olan memura 2 yıl aylıksız müsaade verilebilir mi?

Maalesef kimseye nikahsız yaşadığı için ceza verilememekte ve toplumda da nikahsız hayat yaygınlaşmaktadır. Bunun sonucunda da resmi evlilik dışı çocuklar olabilmektedir.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 104 ve 108’inci hususlarına nazaran doğum yapan memurun imam nikahıyla dünyaya gelen çocuğundan ötürü hem mazeret müsaadesinden hem de aylıksız müsaadeden yararlandırılması gerekmektedir. Fakat, çocuğun babasının da memur olması halinde Kanunda geçen “Erkek memura, karısının doğum yapması sebebiyle isteği üzerine üç gün müsaade verilir” kararı mucibince mazeret müsaadesi verilemez. Zira, karısı olduğunun resmi evrakı evlilik cüzdanıdır ve bu cüzdan olmadan müsaade verilemez.

• #Memur
• #İzin
• #Mazeret