Isıtıldığında petrol ve doÄŸal gaz üretilebilen söz konusu kayalardan 2,6 milyar varil ile 8,3 milyar varil arasında petrol çıkarılabileceÄŸi hesaplanıyor. 
Buna göre, bölgedeki petrolün potansiyel deÄŸerinin 218 milyar dolar ile 687 milyar dolar arasında olabileceÄŸi belirtiliyor.
AA muhabirinin MTA’nın DoÄŸal Kaynaklar ve Ekonomi Bülteni’nden derlediÄŸi bilgilere göre, enerji krizi dönemlerinde doÄŸal ham petrolün yerine geçebilecek alternatif enerji kaynaklarından birisi de petrollü ÅŸeyllerden üretilen ÅŸeyl petrolü. Dünyada yakın zamanda yaÅŸanması muhtemel petrol krizi nedeniyle ÅŸeyl petrollerinin, hidrojen ve yenilenebilir enerji kaynaklarına geçiÅŸte köprü olacağı belirtiliyor. Dünyanın en büyük petrollü ÅŸeyl yatakları ABD’de (Wyoming) bulunuyor. Tüm dünya rezervinin 3’te 2’sine sahip ABD’de, 1 ton petrollü ÅŸeyl kayasından 60 litre petrol elde edilebileceÄŸi ifade ediliyor.
Türkiye’de MTA’nın kurulmasıyla 1935 yılında baÅŸlayan petrollü ÅŸeyl araÅŸtırmaları kapsamında Beypazarı (Ankara), Seyitömer (Kütahya), HatıldaÄŸ, HimmetoÄŸlu, Mengen (Bolu), Ulukışla (NiÄŸde), Bahçecik (Kocaeli), Burhaniye (Balıkesir), Beydili (Ankara), Dodurga (Çorum), Çeltek (Amasya) sahalarında bugüne kadar 1,64 milyar ton petrollü ÅŸeyl rezervi belirlendi.
MTA son olarak Orta Anadolu Endüstriyel Hammadde Arama Projesi çerçevesinde EreÄŸli-Bor havzasında 2006 yılında baÅŸlattığı çalışmaların meyvelerini almaya baÅŸladı. Proje kapsamında yürütülen uzaktan algılama, jeolojik ve jeofizik etüt çalışmalarından elde edilen verilerin deÄŸerlendirilmesi sonucunda havzada araÅŸtırma amaçlı açılan toplam 15 adet sondajdan 10 tanesinde sıvı petrol izleri ve petrollü ÅŸeyller tespit edildi.
Ä°lk olarak 2007 yılında NiÄŸde-Bor-Badak Köyü kuzeyinde açılan 1168 metre derinliÄŸindeki araÅŸtırma kuyusunda, 1035-1168 metreleri arasında sıvı petrol bulgusuna rastlandı. 2008 yılında Konya-EreÄŸli-Yeniköy ve Acıkuyu köyü çevresinde açılan sekiz kuyuda da sıvı petrol ve petrollü ÅŸeyl bulundu. Söz konusu havzada açılan diÄŸer sondajlarda da ortalama 40 metre kalınlığında petrol türeten kayalar tespit edildi.
-KAYALAR PETROL ÜRETÄ°YOR-
EreÄŸli-Bor havzasında gerçekleÅŸtirilen sondajlardan elde edilen veriler doÄŸrultusunda petrollü ÅŸeyllerin petrol türettiÄŸi de gözlendi. Yapılan analizler sonucunda bölgede 8 milyar ton petrollü ÅŸeyl potansiyel kaynak rezervi tespit belirlendi. Petrol türeten kayaların ne kadar verimli olduÄŸu ile ilgili çalışmalara baÅŸlanırken EreÄŸli-Bor havzasının ABD-Wyoming havzasına çok benzer özellikler taşıdığı belirlendi.
Yapılan hesaplamalara göre, söz konusu bölgeden 2 milyar 645 milyon 499 bin 318 ile 8 milyar 334 milyon 643 bin 713 varil arasında petrol elde edilebilecek. Bunun parasal deÄŸeri ise 218 milyar 121 milyon 419 bin dolar ile 687 milyar 191 milyon 374 bin dolar arasında deÄŸiÅŸiyor.
Uzmanlar, EreÄŸli-Bor havzasındaki bu yeni bulguların netleÅŸtirilmesi ile petrollü ÅŸeyl rezervinin ve üretilebilir ÅŸeyl petrolü miktarının tam olarak belirlenmesinin, ülke için acil araÅŸtırılması gereken bir konu olduÄŸunu belirtiyor.
Bu arada, önceki yıllarda 40 dolar/varili bulan ÅŸeyl petrolünün üretim maliyetinin bugün, 20-25 dolar/varil seviyesine kadar düÅŸtüÄŸü, petrol fiyatları yükseldikçe ÅŸeyl petrolünün öneminin de arttığı kaydediliyor.
-ACÄ°L OLARAK ÇALIÅžMALARA BAÅžLANMALI-
Bugün dünyada petrollü ÅŸeyller üzerinde ÅŸeyl petrolü üreten bir çok ülke bulunuyor. Bu arada, MTA’nın DoÄŸal Kaynaklar ve Ekonomi Bülteni’nde söz konusu rezerve iliÅŸkin ÅŸu önerilerde bulunuldu:
”Ülkemizin petrol ve doÄŸalgaz ihtiyacının büyük bir bölümü ithalat yapılarak karşılanmakta, bunun için önemli miktarda döviz harcanmaktadır. Petrol ve doÄŸalgaz arama ve üretim çalışmalarının hızla devam ettiÄŸi ülkemizde petrol ve doÄŸalgaz krizi henüz çözülmüÅŸ deÄŸildir. EreÄŸli-Bor havzasındaki petrollü ÅŸeyllerin kimyasal, mineralojik-petrografik ve teknolojik özellikleri ile beraber, ÅŸeyl petrolü doÄŸalgaz verimliliÄŸinin ve ÅŸeyl petrolü-doÄŸalgaz üretilebilecek seviyelerin belirlenmesi gerekmektedir.
Havzada, MTA-TPAO ortak çalışma projesi oluÅŸturarak, MTA Genel MüdürlüÄŸü arazide jeolojik etüt ve sondaj programını yürütürken, TPAO da laboratuvar analizlerini gerçekleÅŸtirebilir. Petrollü ÅŸeyllerden yerinde retortlama yöntemi ile ÅŸeyl petrolü üretmek için ön araÅŸtırma niteliÄŸindeki çalışmaların bütünü MTA-TPAO imkanları ile yürütülebilir.
Havzadaki petrollü ÅŸeyler arasında bulunan çözünebilir kimyasal tuzların (halit, globerit, tenardit) çözelti madenciliÄŸi ile üretilmesi sonucu yeraltında oluÅŸacak boÅŸluklarda petrollü ÅŸeyller yerinde ısıtılarak petrol üretimi çok daha kolay ve düÅŸük maliyetle gerçekleÅŸebilecektir. Madencilik faaliyeti olmadan gerçekleÅŸtirilecek olan iÅŸlemlerde çevre kirliliÄŸi de problem oluÅŸturmayacaktır. 
Bu sebeplerle, EreÄŸli-Bor havzasında ülkemizdeki özel ya da kamu kuruluÅŸlarının sıvı petrol araÅŸtırma ve petrollü ÅŸeyl kayaçlarından yerinde retortlama yöntemiyle ÅŸeyl petrolü üretmek amacıyla ön araÅŸtırma projeleri oluÅŸturarak çalışmalara acil olarak baÅŸlaması önerilmektedir.” –ÅžEYL NEDÄ°R? Åžeyl, dünyanın birçok noktasında bulunan, ısıtıldığında yapay petrol ve gaz üretilebilen organik malzeme yönünden zengin tortulu kayalar. Åžeyllerin kalitesi, tonda litre olarak çıkarılan petrol miktarıyla hesaplanıyor. Petrol miktarı ÅŸeyllerde ton başına; ortalama 38 litre. Åžeyl’in doÄŸal gaz kaynağı olarak kullanımı 10 yıl öncesine kadar çok kısıtlıydı, fakat ABD ÅŸirketleri kayayı kırmak için yeni teknikler geliÅŸtirdi ve yatay olarak sondajlara baÅŸladı.
Zaman

.