Boğaziçi Üniversitesi, Libya’da üniversitelerin gelişimine takviye sunacak

Avrupa Birliği çatısı altında Akdeniz Üniversiteler Birliği (UNIMED) tarafından yürütülen “Libya Yükseköğretiminde Araştırma ve İnovasyonu Geliştirme – IBTIKAR” projesindeki üç Avrupa üniversitesinden biri olan Boğaziçi Üniversitesi, Libya’daki 11 üniversitenin araştırma ve inovasyon kapasitesini artırmak üzere bu ülkedeki partner üniversitelerin akademik ve idari işçisine çeşitli eğitimler verecek.

Üniversiteden yapılan açıklamaya nazaran, 2018’de UNIMED tarafından Libya’daki yükseköğretim kurumlarının araştırma odaklı bir yapıya kavuşturulması amacından hareketle oluşturulan IBTIKAR projesine Avrupa Kurulu Erasmus+ projeleri kapsamında Yükseköğretimde “Uluslararası Kapasite İnşası” başlığı altında yaklaşık 1 milyon avro bütçe ayrıldı.

Projenin Avrupalı ortakları ortasında Akdeniz Üniversiteler Birliği (İtalya), Salento Üniversitesi (İtalya), Universidade de Tras-Os-Montes e Alto Duoro -UTAD (Portekiz) ve Boğaziçi Üniversitesi yer alırken, Libya’dan Tripoli Üniversitesi, Bingazi Üniversitesi, Misurata Üniversitesi, Sebha Üniversitesi, Sirte Üniversitesi, Zawia Üniversitesi, El Mergib Üniversitesi, Alasmarya İslam Üniversitesi, Bani Waleed Üniversitesi, Ajdabiya Üniversitesi ve Libya Memleketler arası Tıp Üniversitesi bulunuyor.

IBTIKAR projesinin Boğaziçi Üniversitesi’nde yürütücülüğünü Kimya Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Naz Zeynep Atay Gök yürütürken, yardımcı yürütücülüğünü Sanayi Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Necati Aras üstleniyor. Proje grubunda Etraf Bilimleri Enstitüsünden Enstitü Müdürü Prof. Dr. Turgut Tüzün Onay, Enstitü Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Burak Demirel ve Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nadim Copty yer alıyor.

Prof. Dr. Naz Zeynep Atay Gök, Libya’daki üniversiteler için araştırma önceliklerinin belirlenmesi, kurumlarda uzmanlığın teşvik edilmesine yönelik stratejilerin geliştirilmesi ve mevcut araştırma merkezlerinin desteklenmesi konusunda yürütülecek çalışmalara Boğaziçi Üniversitesinin takviye olacağını anlattı.

Etraf bilimleri alanında araştırma ve inovasyonda Libya üniversitelerine danışmanlık yaparak bu süreçte daha yakın temas halinde çalışılacağını söz eden Gök, Boğaziçi Üniversitesi Etraf Bilimleri Enstitüsünün çeşitli alanlarda çalışmalar yapılan 12 araştırma laboratuvarında etraf mikrobiyolojisi ve biyoteknoloji, etraf tahlilleri, biyolojik arıtma, moleküler ekoloji, katı atıklar, toprak kirliliği başta olmak üzere çeşitli araştırmalar yürütüldüğünü belirtti.

– “Eğitimlerin yanı sıra akademisyenlerin laboratuvarlarımızı görmeleri emeliyle teknik ziyaretler planlıyoruz”

Gök, proje kapsamında ele alınacak çalışmalara ait şu bilgileri verdi:

“Proje, toplam 8 iş paketinden oluşuyor. Birinci 2 iş paketinde Libya üniversitelerinin muhtaçlıkları ve talepleri netleştirilecek, buna nazaran aksiyon planları ile araştırma gündemleri ve araştırma teknolojilerini geliştirmek için izlenecek yollar belirlenecek. Bu çerçevede Libya’daki partner üniversiteler kendi içlerinde hangi mevzularda ne cins muhtaçlıkları olduğunu belirleyecekler. Biz de onların taleplerine nazaran çalışmalara başlayacağız. Projenin ikinci yılı olan 2022’de Avrupa’dan Libya’da Eğitim başlığı altında üçüncü bir iş paketi gündeme gelecek. Bu iş paketinin yürütücü liderliğini Boğaziçi Üniversitesi olarak biz yapacağız. Etraf bilimleri alanındaki akademik birikimimiz ve uzmanlığımız sayesinde Libya’daki üniversitelere, etraf bilimleri alanında nasıl programlar oluşturabileceklerinden tutun da doktora programlarını nasıl tasarlayacaklarına, laboratuvar güvenliği konusunda ne cins adımlar atmaları gerektiğine uzanan bir dizi bahiste eğitimler vereceğiz. Hem akademik hem de idari çalışanlara yönelik olan bu eğitimler farklı ayrı hem yatay hem de dikey formda planlanacak. Süreç içinde seçilmiş bir akademik kümeye ise ileri seviyede araştırma hususları ve doktora programlarının oluşturulmasında dayanak vereceğiz. Eğitimlerin yanı sıra, partner üniversitelerden akademisyenlerin İstanbul’a gelerek laboratuvarlarımızı şahsen görmeleri hedefiyle teknik ziyaretlerin organize edilmesini de planlıyoruz.”

IBTIKAR projesinin Libya’daki yükseköğretimin düzeyini dünya üniversiteleri seviyesine taşımayı amaçladığına değinen Gök, şunları kaydetti:

“Burada amaçlanan, araştırma ve inovasyon kapasitesi manasında Libya’daki yükseköğretim kurumlarının dünya üniversiteler liginde yer bulmalarını sağlamak. Boğaziçi Üniversitesi olarak araştırma birikimimiz ve başarılarımızla birlikte inovasyon yaklaşımımızı dünyadaki öteki üniversitelere aktararak onların da muhakkak bir düzeye gelmesini sağlamaya uğraş edeceğiz. Bu milletlerarası projede liderlik misyonu üstleniyor olmanın üniversitemiz ismine kıymetli bir tecrübe olacağına inanıyoruz.”

Prof. Dr. Naz Zeynep Atay Gök, 15 Ocak 2021’ta resmi olarak başlayan projede, global pandemi nedeniyle bir dizi çevrimiçi toplantıyla ilerlediklerini aktararak, 29 Mart-1 Nisan ortasında tüm ortaklarla memleketler arası bir toplantı yapıldığını belirtti. Libya üniversitelerinin kendi ortalarında düzenledikleri bir öbür toplantıya Boğaziçi Üniversitesi olarak katıldıklarını belirten Gök, bu toplantıda Boğaziçi Üniversitesi Etraf Bilimleri Enstitüsü uzmanlarıyla birlikte projeye sunacakları katkıları Libyalı meslektaşları ile paylaştıklarını kaydetti.

Üç yıl sürecek projenin sonunda Brüksel’de düzenlenecek toplantıyla tüm paydaşlar bir ortaya gelerek proje sonuçlarını memleketler arası kamuoyuyla paylaşacak.