‘Adres bilgisi kuralı testleri engelliyor’

Milliyet’ten Çiğdem Yılmaz’ın haberine nazaran: Mor Çatı Bayan Sığınağı Vakfı 2020 faaliyet raporunu açıkladı. Bin 848 şahısla yaptığı görüşmeler sonucu hazırladığı rapora nazaran; 2020 yılında birinci kere başvuran bin 279 bayandan bin 164’ü ruhsal şiddete, 849’u fizikî şiddete, 374’ü ekonomik şiddete, 197’e cinsel şiddete, 61 ısrarlı takibe, 44’ü dijital şiddete, 8’i de flört şiddetine maruz kaldı.

Raporda, bayanların kurumlara şikayet müracaatlarının dikkate alınmadığı, şiddet uygulayanla barıştırılmaya çalışıldığı, caydırıcılık olmadığı bildirildi. Bayanlar erkeklerin kendilerine ‘Nasıl olsa birkaç yıl yatar çıkarım’ dediklerini ve şiddet uygulamaya devam ettiğini aktardı.

Kent değiştirdiler

Raporda, bayana yönelik şiddet nedeniyle cezaevinden tahliye edilen erkeklerin bayanlara şiddet uygulamaya devam ettiği savunuldu. Bu nedenle kimi bayanların can güvenlikleri için sığınağa gitmek zorunda kaldığını, birtakım bayanların ise şiddet uygulayanla karşılaşmamak için kent değiştirmek zorunda kaldığı belirtildi.Mor Çatı dayanışma merkezine giden bayanların yerini öğrenmek isteyenler, merkezi 108 kere arandı. Arayanlar çoğunlukla şiddet uygulayan erkekler, nadiren ise bayanların yakınlarıydı. Ekseriyetle bayanların şiddete maruz kalmaları nedeniyle sığınağa gitmelerini kabul etmeyen erkekler ‘Şiddet yoktu yalnızca tartıştık’, ‘Zaten psikolojisi bozuktu ondan gitti’ yahut ‘Karım âlâ değildi onun için, çocuğum için endişeleniyorum’ üzere manipülasyonlarla bayanlara ulaşmaya çalıştı.

Müracaatlar arttı

2019’da olduğu üzere 2020’de de sığına başvuranların çoğunluğunun genç bayanlar olduğu görüldü. Bu yıl dikkat çeken noktalardan biri de, pandemi hasebiyle genç bayanların konuttaki özgürlükleri daha da kısıtlanmasıydı.

Saklılık ihlali

Pandemi boyunca 6284 sayılı Kanun kapsamında zımnilik kararı olan bayanların sıhhat hizmetlerinden yararlanırken de zorlandığı görüldü. Bilhassa teste erişim konusunda pandeminin birinci devirlerinde yaşanan zorluk, daha sonraları hastanelerde adres ve bilgi paylaşmalarına dair baskılar, bilgilerin gizlenmesi mümkün olmadığı ya da zımnilik kararı kapsamında olduğu için bayanların test yaptıramamasına kadar vardı. Birçok bayan hastanelerde zımnilik kararı kapsamında kapalı kayıt açtırabilmek için dirençle karşılaştı. Tıpkı vakitte sığınakta kalan bayanların adres bilgileri paylaşılamayacağı halde adres paylaşmaya ve bilgi vermeye zorlandığına görüldü.

Raporda, bayanların sık sık fizikî, ruhsal, ekonomik, dijital şiddette uğradığı yer aldı. Ailelerinden gördüğü şiddet sebebiyle sığınağa başvuran genç bayanların, babaları ve erkek kardeşleri tarafından sıklıkla ruhsal şiddete maruz bırakıldığı bir bayanın amcasının kendisiyle evleme isteği nedeniyle meskenden uzaklaşmak zorunda kaldığı anlatıldı.