Uzman çavuş, 25 yıl hizmetten sonra yaşa bakılmaksızın emekli olabilir mi?

Hizmet yılını tamamlayan yaş kaidesine bakmadan emekli olabilir mi? Sorunuz özelinde mevzuyu değerlendirmekteyiz.

Uzman çavuşlar 3269 sayılı Kanuna tabidirler. Toplumsal güvenlikleri memur statüsünde sağlanır.

Her yıl çalışma mühletlerine karşılık 3 ay yıpranma hisseleri vardır.

Azami vazife yapabilecekleri yaş haddi 55 yaşlarını doldurdukları tarih olmaktadır. Ve yaş hadlerini doldurdukları yılın ağustos ayı içinde resen emekliye sevk edilmektedirler.

Memur statüsünde olanların, yani hem 5434 sayılı Kanuna tabi olanlar hem de 5510 sayılı Kanun 4/1 ( c ) bendi kapsamına dahil olanların emeklilik açısından toplumsal güvenliklerinin sağlanabilmesi için kesinlikle emeklilik yaş kümelerini yahut emeklilik yaş hadlerini + en az 25 hizmet yıl hizmetlerinin de (varsa yıpranma müddetleri dahil) olması gerekmektedir.

Yıpranma hisseleri memurun emeklilik tarihlerini belirlemede etkendir. 8 Eylül 1999 tarihi öncesi misyona başlamış olanlar için yıpranma hisselerinin tamamı emeklilik yaş kümelerinden indirilir, bu tarihten sonra vazifeye başlamış olanlar için ise azami 3 yılı geçmemek üzere yarısı emeklilik yaş kümelerinden indirilir.

55 yaşlarını doldurdukları tarih ise genel bir azami çalışılabilecek yaş haddi olup, bu yaş haddinden yıpranma hisseleri indirilerek emeklilik tarihi belirlenmez.

Bu bağlamda Uzman çavuşların;

1- Yaş kaidesine tabi olma durumu;

Uzman çavuşlar da, hemşire, hekim, asker, polis, hakim, savcı, profesör vb. üzere tüm memurların tabi olduğu üzere hem hizmet hem de emeklilik yaş kümelerini doldurmaları kaydıyla emekli olabilirler.

Emeklilik yaş kümeleri;

-8 Eylül 1999 tarihinden evvel misyona başlamış olanlar kademelendirilmiş yaş kümelerine dahil olurlar, kademelendirilmiş yaş kümeleri 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu Süreksiz Unsur 205 kararında gösterilmiştir. Bu karar gereği de emeklilik yaş kümeleri memurun 23/05/2002 tarihine kadar olan hizmet mühletine nazaran belirlenir, ayrıyeten yıpranma hisseleri hem emeklilik için yaş kümesini hem de emeklilik hizmet müddetini ve de emeklilik yaş tarihini belirler.

– 8 Eylül 1999 tarihinden evvel hiçbir statüde çalışması olmayan ve bu tarihten sonra 2008 yılı Ekim ayından evvel misyona başlamış olanlar ise bayan ise 58, erkek ise 60 yaş kümesine dahil olurlar.

2- Azami çalışabilecekleri yaş haddi durumu;

Ayrıyeten, emeklilik yaş kümeleri dışında uzman çavuşlar azami 55 yaşını doldurdukları tarihe kadar bu misyonlarında kalırlar, şayet 55 yaşını doldurdukları tarihte en az 15 yıl hizmet müddetleri olduğunda da emekli olabilirler.

Açıklamalarımız bağlamında durumunuzu kıymetlendirmemiz şöyle olacaktır;

Toplumsal güvenlik sisteminde bugün için uygulanan sistem bireylerin emeklilik hizmet mühletleri ile birlikte emeklilik yaş kümelerini da tamamlamak suretiyle emekliliğe hak kazanmaları üzerinedir. Bu nedenle emeklilik için yalnızca hizmet tamamlanması kâfi olmaz. Bu bakımdan;

1- Emeklilik yaş kümesini tamamlamadan emekli olamazsınız.

2- Emeklilik yaş kümesi haricinde şayet azami çalışabileceğiniz 55 yaşınızı tamamladığınızda mecburî olarak emekli olursunuz.

3- Vazifeye başlama tarihiniz, doğum tarihiniz üzere bilgiler olmadığından varsayımdan hareketle;

a) Bugün için 25 yıl çalışma mühleti olan kişi 1996 yılında vazifeye başlamış kişi olur. Ve bu 25 yıl uzman çavuşluk mühletine ayrıyeten 6 yıl 3 ay yıpranma artırımı eklenir ve toplam müddeti de 31 yıl 3 ay olur. Emeklilik hizmet mühleti tamamlanır, emeklilik yaş kümesi olarak da 1996 yılı Ocak ayında misyonuna başladığı varsayılırsa yıpranma mühletleri de uygulanarak emeklilik yaş kümesi 52 yaşını dolduracağı tarih olur ve emekli olacağı tarihe kadar kazanacağı yıpranma müddetinin tamamı da bu yaşı dolduracağı tarihten ayrıyeten indirilir ve gerçek emeklilik tarihi olur. Örnek; 1/1/1973 doğumlu olduğunu kabul edersek 1/1/1973+52 = 1/1/2025 – diyelim 5 yıl yıpranma müddeti indirilirse = emeklilik tarihi 1/1/2020 olur, yani emekliliği kazanmış olur.

b) Bugün için 25 yıl çalışma mühleti olan kişinin bu mühleti içerisindeki hizmetin şayet 5 yılı yıpranma müddeti, kalan 20 yılı da çalışma müddeti ise, bu kişi 2001 yılında vazifeye başlamış kişi olur, bu durumda da emeklilik yaş kümesi otomatik olarak 60 yaş olur ve azami 3 yılı geçmemek üzere yarısı emeklilik yaş kümesinden indirileceğinden emeklilik yaş kümesi 57 yaş olur. LAKİN, uzman çavuşlar azami 55 yaşını dolduracakları tarihe kadar vazife yapabileceklerinden bu durumda 55 yaşını doldurmuş olmak + 25 hizmet yılı (yıpranma dahil) olmak kaydıyla emekliliği kazanmış olur. Bu durum 8 Eylül 1999 tarihinden evvel hiçbir biçimde çalışması olmayan ve bu tarihten sonra çalışmaya başlayanlar için de tıpkı formda uygulanır.