Türk-İş’ten ‘1 Mayıs’ bildirisi

Türkiye Personel Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş), “Emekçilerin yok sayıldığı, haklarının gasp edilmeye çalışıldığı, güvencesizliğe, işsizliğe ve sefalete mahkum edildiği bir dünyada, ne salgınla çaba edilebilir ne de hayat sürdürülebilir. Geçmişte olduğu üzere bugün de işçiler, verecekleri gayretlerle tüm insanlığa hoş günleri getireceklerdir.” tabirini kullandı.

Türk-İş tarafından, 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü münasebetiyle bildiri yayımlandı.

1 Mayıs bildirisinde, Kovid-19 salgınının her şeyi alt üst ettiği, durumu fırsata çevirmek isteyenlerin ortaya çıktığı belirtilerek, daha fazla dayanışma içinde olunması gerektiği vurgulandı.

Kovid-19 salgınının, kimi patronlarca personel hak ve özgürlüklerine el uzatılması için “meşru” gerekçeymiş üzere görüldüğü, iş ve gelir garantisinin zayıflatıldığı savunulan bildiride, toplumsal devlet ideolojisi ve varlığının değerinin, bu devirde yeterlice ortaya çıktığının altı çizildi.

Bildiride, salgının işsizlik, düşük fiyat üzere nedenlerle esnaf açısından yarattığı zorluklara dikkat çekilerek, “Aralarında farklılıklar olmak kaydıyla dünyanın hiçbir ülkesi bu imtihandan geçer not alamadı. İşçilerin büyük bir kısmı, hem salgınla hem de salgının getirdiği yoksullukla uğraşta bir başlarına kaldı. Bu durum, ulus-dil-din-etnik köken ayrımı gözetmeksizin, salgınının en ağır vurduğu kısmın yeniden işçiler ve dar gelirliler olduğunu ortaya koydu.” değerlendirmesinde bulunuldu.

– “Kısa Çalışma Ödeneği salgın boyunca güçlendirilerek sürdürülmeli”

Bu problemlerle çaba için işçilerin en değerli gücünün, örgütlenmek, sendikalaşmak olduğu kaydedilen bildiride, işçilerin iş ve ömür kaidelerini güzelleştirecek ekonomik ve toplumsal siyasetlerin öncelikle uygulanması, fiyatlı çalışanların vergi yükünün düşürülmesi, taşeron çalıştırmanın KİT’lerde külliyen sona erdirilmesi, süreksiz olarak çalışan çalışanların kamuda takıma alınması daveti yapıldı.

Türk-İş’in bildirisinde, çözülmesi gereken acil problemlere yönelik, şu talepler sıralandı:

“Üç ay daha uzatılan Kısa Çalışma Ödeneği uygulaması, salgın boyunca güçlendirilerek sürdürülmelidir. Fiyatsız müsaadeye çıkarılan işçilere kâfi gelir dayanağı sağlanmalıdır. 17 Mayıs 2021’e kadar uzatılan işten çıkarma yasağına karşın 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25 unsur 2. fıkrasını muvazaalı bir formda uygulayan patronlara karşı kontrol ve yaptırım getirilmelidir. Kamuoyunda ‘Kod 29’ olarak da bilinen bu muvazaalı uygulama ortadan kaldırılmalıdır.

Kimi büyük işletmelerin, ‘kalıcı uzaktan çalışma’ uygulamasına geçeceklerini duyurmaları, uzun vadede yaşanacak hak kayıplarına neden olma tehlikesini de beraberinde getirmektedir. Uzaktan çalışma uygulamasına yönelik düzenlemeler, uzaktan çalışanların ekonomik, toplumsal ve sendikal haklarını gözeterek yapılmalıdır.”

– “Salgın şartlarında dünyayı işler halde tutan emekçilerdir”

Bildiride, uzaktan çalışma kapsamında çalışan bayanların iş-yaşam istikrarının sağlanmasına yönelik düzenlemeler yapılması, fabrikalarda, ofislerde, her türlü kalabalık ortamda, fiziki temasın ağır olduğu yerlerde çalışan işçilerin aşı programında öncelikli kapsama alınması gerektiği de aktarıldı.

Salgınla gayrette sorumluluğun bireylere bırakıldığı bir yaklaşımdan, aktif ve önleyici toplumsal yaklaşıma geçilmesinin mecburilik olduğu tabir edilen bildiride, şunlar kaydedildi:

“Beş bin yıllık insanlık tarihi, zorluklarla gayretler tarihidir. Bu vakit dilimi içinde sayısız savaş, hastalık ve kıyım görmüş insanlık her vakit çalışanların, personellerin, işçilerin fedakarlıklarıyla tekrar ayağa kalkmıştır. Dünya, bugüne geldiyse işçilerin omuzlarında yükselerek gelmiştir. Salgın şartlarında da dünyayı işler halde tutan tekrar işçilerdir. İşçilerin yok sayıldığı, haklarının gasp edilmeye çalışıldığı, güvencesizliğe, işsizliğe ve sefalete mahkum edildiği bir dünyada, ne salgınla uğraş edilebilir ne de hayat sürdürülebilir. Geçmişte olduğu üzere bugün de işçiler, verecekleri gayretlerle tüm insanlığa hoş günleri getireceklerdir.”