OHAL Kurulunun misyona iade kararı verdiği memur için güvenlik soruşturması yapılır mı?

Soru: Ohal kurul kararı ile vazifeye iade edilen öğretmene güvenlik soruşturması yapılacak mı? Yapılacak ise OHAL Kurulu Kararına karşın güvenlik soruşturması sonucu olumsuz diyerek misyona başlatmama üzere bir uygulama yapılabilir mi?

Karşılık: 7075 sayılı Kanunun Komite kararlarının uygulanmasına ait 10. hususunun birinci fıkrasında, “Kamu misyonundan, meslekten yahut misyon yapılan teşkilattan çıkarılan ya da ilişiği kesilenlere ait müracaatın kabulü halinde karar, takım yahut konumunun bulunduğu kuruma, yükseköğretim kurumlarında kamu vazifesinden çıkarılan öğretim elemanları için Yükseköğretim Konseyi Başkanlığına bildirilir. Kamu misyonuna iade edilmesine karar verilenlerin eski takım yahut konumuna atanması temeldir. Kurumlar, bildirim yahut atama teklif tarihini takip eden otuz gün içerisinde atama süreçlerini tamamlar. Bu kapsamda yer alan işçiye ait takım ve konumlar, ilgililere ait atama onaylarının alındığı tarih prestijiyle başka kanunlardaki kararlara bakılmaksızın ve diğer bir sürece gerek kalmaksızın ilgili mevzuatı uyarınca ihdas, tahsis ve vize edilmiş sayılır.” denilmektedir.

7315 sayılı Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanununun 3. unsurunda ise, ” (1) Arşiv araştırması, statüsü yahut çalıştırma formuna bağlı olmaksızın birinci sefer yahut yine memuriyete veya kamu vazifesine atanacaklar hakkında yapılır.

(2) Kurum ve kuruluşlarda, yetkili olmayan şahısların bilgi sahibi olmaları halinde devlet güvenliğinin, ulusal varlığın ve bütünlüğün, iç ve dış menfaatlerin ziyan görebileceği yahut tehlikeye düşebileceği bilgi ve dokümanların bulunduğu kapalılık dereceli üniteler ile Ulusal Savunma Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı, jandarma, emniyet, kıyı güvenlik ve istihbarat teşkilatlarında çalıştırılacak kamu çalışanı ile ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalışacak işçi, kamu kurum ve kuruluşlarında çalışacak öğretmenler, üst kademe kamu yöneticileri, özel kanunları uyarınca güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasına tabi tutulan bireyler ile ulusal güvenlik açısından stratejik kıymeti haiz ünite, proje, tesis, hizmetlerde statüsü yahut çalıştırma formuna bağlı olmaksızın istihdam edilenler hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması birlikte yapılır.“ kararları yer almaktadır.

Üstteki kararlardan Kurulun müracaatın kabulüne ait kararının vazifeye iade niteliğinde bir karar olduğu anlaşılmakla birlikte; karar üzerine ilgili kurumlarca atama süreci yapılması gerekli olduğundan bu atamanın tekrar memuriyete atanma niteliğinde olduğunu ve atama yapılacak takım dikkate alınarak yalnızca arşiv araştırması yahut arşiv araştırmasıyla birlikte güvenlik soruşturmasının birlikte yapılacağını değerlendirmekteyiz.

Ayrıyeten, öğretmen takımlarına atanacaklar hakkında arşiv araştırması ve güvenlik soruşturmasının birlikte yapılması zaruridir. Kanun kararından, güvenlik soruşturması yapılmasının gerekli olduğu bir misyona memurlar ortasından atama yapılacak olması halinde de güvenlik soruşturması yapılacağı anlaşılmaktadır.

Başka taraftan arşiv araştırması ve güvenlik soruşturması sonucunda elde edilen dataların kıymetlendirme komitelerince kıymetlendirilmesi sürecinde kamu vazifesinden çıkarılmaya temel alınan ve Fevkalâde Hal Süreçleri İnceleme Komitesinin geçersizliğine hükmettiği dataların dikkate alınmaması, varsa bunlar dışındaki bilgiler temel alınarak karar verilmesi gerektiğini değerlendirmekteyiz.