‘Marka ve patent müracaatları arttı’

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, “Bu yılın birinci çeyreğinde pandemiye karşın müracaatlarda kıymetli bir artış yaşadık, yurt içi patent müracaatları geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 28, marka müracaatları yüzde 47 ve tasarım müracaatları yüzde 15 arttı.” dedi.

Fikri mülkiyetin ehemmiyetine dikkati çekmek üzere 2001 yılından bu yana her yıl farklı bir temayla kutlanan ve bu yılki teması “Fikri Mülkiyet ve KOBİ’ler: Fikirlerinizi Yarara Dönüştürün” olan Dünya Fikri Mülkiyet Günü hasebiyle Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) ile Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO) iş birliğiyle “KOBİ’lerde Fikri Mülkiyet İdaresinin Kalitesinin Artırılması” başlıklı memleketler arası seminer görüntü konferansla gerçekleştirildi.

Varank, burada yaptığı konuşmada, aktifliğin ulusal fikri mülkiyet kurumlarının ve memleketler arası kuruluşların KOBİ’leri desteklemede nasıl faal rol alabileceklerini açıkça gösterdiğini söyledi.

Daima büyüyen bilgiye dayalı bir dünya iktisadında, fikri mülkiyetin büyümeyi ve sürdürülebilirliği etkileyen temel faktörlerden biri olduğunu belirten Varank, her gün yeni eserler, markalar ve yenilikçi dizaynların piyasaya çıktığını lisana getirdi.

Varank, KOBİ’lerin bu yeniliğin gerisindeki itici güç olduğunu ve kendi katma kıymetli eserlerinin yararlarından birden fazla vakit yararlanamadıklarını belirterek, fikri mülkiyet sistemlerince sağlanan müdafaanın farkında olmadıklarını tabir etti.

Avrupa Patent Ofisi (EPO) ve Avrupa Birliği Fikri Mülkiyet Ofisi (EUIPO) tarafından yapılan yakın tarihli bir çalışmanın bunun ispatı olduğunu söyleyen Varank, şöyle devam etti:

“Çalışma, KOBİ’lerin sadece yüzde 9’unun fikri mülkiyet haklarına sahip olduğunu gösteriyor. Rastgele bir fikri mülkiyet muhafazası olmadan karlı bir buluş yahut tasarım bırakmak, tıpkı eseri daha düşük maliyetlerle pazarlayabilen daha büyük rakiplerin eline geçmesine neden olacaktır. EUIPO tarafından yapılan bir öbür çalışma, tescilli fikri mülkiyet haklarına sahip olan KOBİ’lerin, olmayan KOBİ’lere nazaran çalışan başına neredeyse yüzde 32 daha yüksek gelire sahip olduğunu göstermiştir ki bu da fikri mülkiyet müdafaasının ekonomik bedelini vurgulamaktadır.”

Varank, finansman üzere aktif siyasetlerle KOBİ’lerin desteklenmesinin, hükümetin temel önceliklerinden biri haline geldiğini vurgulayarak, “Fikri mülkiyet haklarının verilmesiyle ilgili rollerin yanı sıra TÜRKPATENT birebir vakitte KOBİ’ler için fikri hak farkındalığı oluşturmaya öncelik vermektedir.” tabirini kullandı.

WIPO’nun katkılarıyla kurulan Fikri Mülkiyet Akademisinin farkındalık ve eğitim programlarının, fikri mülkiyet bilgilerinin KOBİ’ler ortasında yaygınlaştırılmasında da rol oynadığını aktaran Varank, kısa müddet evvel TÜRKPATENT iştiraki olarak Türk Sınai Mülkiyet Değerleme Mühendislik Danışmanlık Hizmetleri AŞ’yi (TÜRKSMD) kurduklarına dikkati çekti.

– “Türkiye, milletlerarası marka ve tasarım müracaatlarında 10. sırada”

Varank, Türkiye’nin, son yıllarda fikri mülkiyet alanında kıymetli ilerleme kaydettiğinin altını çizerek şöyle dedi:

“TÜRKPATENT, en çok patent, marka ve tasarım müracaatıyla ilgilenen ofislerden biri oldu. Türkiye, Dünya Fikri Mülkiyet Göstergeleri Raporu’na nazaran, yerleşik patent müracaatlarında 14’üncü, marka müracaatlarında 8’inci ve tasarım müracaatlarında 6’ncı sırada yer almaktadır. Memleketler arası bir araştırma ve inceleme otoritesi olarak TÜRKPATENT, Türkiye fikri mülkiyet tarihinde bir mihenk taşı oldu.

2020’de memleketler arası patent müracaat sayısı 2002’ye nazaran 20 kat arttı. Türkiye, memleketler arası marka ve tasarım müracaatlarında 10. sırayı almayı başardı. 2021 yılının birinci çeyreğinde de pandemiye karşın yurt içi müracaatlarda değerli bir artış yaşadık. Yurt içi patent müracaatları geçen yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 28, marka müracaatları yüzde 47 ve tasarım müracaatları yüzde 15 arttı. Bu değerli ilerleme, hükümetlerimiz periyodunda beşeri sermaye ve Ar-Ge tesislerine yapılan büyük yatırımla sağlanmıştır.”

Son 19 yılda Türkiye’deki üniversite sayısının 93’ten 207’ye çıktığını bilgisini paylaşan Varank, yüksek öğretimde net okullaşma oranının 2020 prestijiyle yüzde 43’e ulaştığını bildirdi.

Varank, inovasyon faaliyetlerini kolaylaştıracak uygun ortamı sağlamak için teknoparklara yatırım yaptıklarına belirterek, teknopark sayısının da 5’ten 87’ye çıktığını lisana getirdi.

Öte yandan, 1600’ün üzerinde özel Ar-Ge ve tasarım merkezinin kurulmasına çeşitli teşviklerle takviye verdiklerini söz eden Varank, “Bu siyaset aksiyonları sayesinde birebir devirde tam vakitli araştırmacı sayısı yaklaşık 3,5 kat artmıştır. Türk şirketlerinin Ar-Ge kapasitesini ve fikri mülkiyet potansiyelini geliştirmek için daha yapılacak çok şey olduğunun farkındayız. Bu bağlamda, Türkiye’de fikri mülkiyet ortamını güzelleştirmenin yeni yollarını keşfetmek için WIPO da dahil olmak üzere milletlerarası ortaklarımızla birlikte çalışmayı dilek ediyoruz. Bugünkü konuşmaların bu gayeye giden yolu açacağına inanıyorum.” diye konuştu.