‘Kripto’ya Takasbank formülü

Birçok suça aracılık eden kripto varlık piyasasına ait Türkiye’de şu anda rastgele bir yasal düzenleme yok. Bu nedenle; bu piyasada faaliyet gösteren platformların baş döndüren kampanyalarla çektiği müşterileri silkelemesi kolaylaşıyor. Mali Kabahatleri Araştırma Heyeti (MASAK) ile Emniyet Genel Müdürlüğü Siber Hatalarla Gayret Daire Başkanlığı üzere istihbarat üniteleri mevzuyu takip ettiklerini söyleseler de, yaşanan mağduriyetlerin önüne geçilemiyor. Kripto piyasasındaki aracı platformlar, ‘kendilerini bağlayan yasalar varmış gibi’ hareket ettiklerini söyleseler de; yüzbinlerce mağdur yaratan ve milyarlarca liralık vurgun yapılan bir piyasanın modülü olmayı sürdürüyorlar.

ÜÇ KURUM BİRLİKTE ÇALIŞIYOR

Türkiye’de binlerce kişi geçen hafta evvel Thodex gerisinden Vebitcoin yerli isimli kripto pazarlarındaki krizlerin akabinde tasarruflarını kaybetti. Thodex skandalıyla patlak veren dolandırma skandalı düzenleyici ve denetleyici kurumları nihayet harekete geçirdi. Merkez Bankası bir müddet evvel 30 Nisan prestijiyle kripto varlıkların ödemelerde direkt ya da dolaylı biçimde kullanılmasını yasakladı. Yeni Şafak’ın aylardır dikkat çektiği kripto piyasasındaki vurgunların önüne geçmek için çalışma yapılıyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı, Sermaye Piyasaları Konseyi ve Merkez Bankası ortasında yürütülen çalışmanın birkaç haftaya tamamlanacağı belirtiliyor.

BİR DİZİ DEĞİŞİKLİK OLACAK

Takasbank gibisi bir kurumsal yapı oluşturarak bu alanda faaliyet gösteren şirketlerin kripto paraları saklama ve transfer yetkilerini sonlandırma getirilmesi planlanıyor. Bu adımın akabinde şirketlerin kuruluşundan, çalışma alanlarına kadar bir dizi değişiklik öngörülüyor. Kelam konusu şirketler için kıymetli sermaye kuralları ve bankalarla birlikte çalışmalarına yönelik düzenlemenin de masada olduğu söz ediliyor.

YALNIZCA ALIM SATIMA ARACILIK

Kripto para borsalarının para toplayıp elde edilen rezervi hiçbir garanti vermeden elinde tutmaya devam etmeleri halinde Thodex gibisi dolandırmaların önüne geçilemeyeceğine dikkat çeken uzmanlar, “Burada yapılması gereken şey Takasbank gibisi bir sistemin Türkiye merkezli kripto para borsalarına uygulanmasıdır. Yani kripto para borsaları yalnızca alım-satım yaptıran bir aracı haline dönüşmeli. Kullanıcılar isterlerse yalnız alım satım yapmak suretiyle borsalarda süreç yapmalı” teklifinde bulunuyor.

GÜÇLÜ SERMAYE KOŞULU DA MASADA

Takasbank gibisi sistemin devreye alınmasıyla birlikte kripto para platformları için güçlü bir sermaye ile kurulma ve faaliyet gösterme zaruriliği da gelmiş olacak. Güçlü sermaye kuralının piyasadaki birçok kripto şirketinin kapanmasını da beraberinde getirebilir. Bu alanda açık oluşması gelinde bankaların da bu pazara ilgi duyması bekleniyor.

REGÜLASYON GEREKİYOR

Bitay CEO’su Niyazi Yılmaz, son yaşanan olaydan sonra regülasyon beklediklerini belirterek, “Sektörümüz için değerli adımlar atılıyor. Şu anki durumda son vakitlerde yaşanan krizlerle de görüyoruz ki isteyen herkes Kripto Varlık Borsası açabiliyor. Lakin bu türlü değerli bir ekosistemde faaliyet göstermek için pek çok yeterlilik denetim edilmeli. Öncelikle firmanın idare takımının gerek eğitim donanımı gerekse mevcut piyasalarda edinilmiş ve yönetimsel maharetleri göz önüne alınmalı. Öteki kıymetli bir mevzu ise firmanın sermayesinin mutlaka bu türlü kıymetli bir aracılık faaliyetini kusursuz karşılayacak seviyede olmalıdır” dedi.

MUAZZAM BİR KONFOR OLUR

Yılmaz, kullanıcılarının bakiyelerini, emanetlerin saklamasını soğuk cüzdan teknolojisiyle en inançlı halde yaptıklarını belirterek, “Takasbank’ın bu türlü bir hizmet veriyor olması bizim için muazzam bir konfor alanı olacaktır. Kullanıcılarımız bizlere emanet ettikleri paraları soğuk inançlı cüzdanlarımızdan Takas Banka taşıyor olmak eksiksiz ekosistem için hoş bir düzenek yaratacaktır.

Alım satımlarda garantör rolünde

Türkiye’nin merkezi takas kuruluşu olan Takasbank, Borsa İstanbul bünyesinde mevcut piyasalarda gerçekleşen pay alım satımı, borçlanma araçları, yurt dışı sermaye piyasası araçları, türev araçlar ve değerli madenlerle ilgili süreçlerin nakit ve menkul değer takasını sonuçlandırmak için çalışıyor. Takasbank’ın müşterilere sağladığı en kıymetli avantaj aktif bir merkezi teminat ve risk idare sistemine sahip olması. Teminat idaresi konusunda yatırımcıların makûs sürprizlerle karşılaşmaması ismine piyasada alıcı ve satıcı ortasında garantör rolü üstleniyor. Yatırımcıların alım satıma husus olan bedelin teslimi ve ödemesine dair riski asgarî seviyeye indiren Takasbank, yatırımcıların alım satım süreçlerinde garantörlük yapıyor.

SOĞUK CÜZDAN KİMDE OLACAK?

Uzmanlar; Merkez Bankası Lideri Şahap Kavcıoğlu’nun “birkaç haftaya kadar netleşir” diye duyurduğu çalışma için; devletin bir soğuk cüzdan oluşturması yahut vatandaşın bakiyelerini saklamak üzeri soğuk cüzdana yönlendirilmesi teklifinde de bulunuyor. Şirketlerin kripto paraları saklama yahut öbür adreslere nakletme yetkilerine sınırlama getirilirse, pazarda faaliyet gösteren şirketler yalnızca alım satımlara aracılık yapabilecek. Lakin, müşterilerin paraları konusunda rastgele bir tasarrufta bulunamayacak.