Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Aybet: ABD Türkiye’nin bölgedeki gücünü okuyamıyor

Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Prof. Dr. Gülnur Aybet, ABD Lideri Joe Biden’ın kendinden evvel gelen ABD liderlerinden farklı olarak 1915 olaylarını kelamda “Ermeni soykırımı” olarak tanımasının “hukuksuz” olduğunu, ABD’nin Türkiye’nin bölgedeki gücünü okuyamadığını belirtti.

Aybet, İngiliz fikir kuruluşu Birleşik Kuvvetler Savunma Enstitüsü için bir makale kaleme aldı.

Global güç istikrarlarının değiştiği bir vakitte Türkiye’nin bölgedeki gerçekleri değiştiren bir güç olarak ortaya çıktığını söz eden Aybet, Türkiye’nin Libya, Suriye, Irak ve Dağlık Karabağ’daki muvaffakiyetinin global değişimler çerçevesinde okunması gerektiğine dikkati çekti.

Aybet, Türkiye ve ABD ortasındaki mevcut sıkıntıların geçmişte yaşanan gerginliklerden farklı olduğunu, değişen bir dünyada eski müttefiklerinin değişmeden kalmasını bekleyen ABD’nin bu durumdan rahatsızlık duyduğunu, global değişimin yaşandığı bir periyotta Türkiye’nin alanda ve masada güçlü diplomasiyle ortaya çıkışının bölgesel istikrar bakımından değerli bir gelişme olduğunu kaydetti.

Türkiye ve ABD ortasındaki S-400 tansiyonunu Rusya’nın global manada nüfuzunu artırmasından çekinen ABD’nin yansısı olarak yorumlayan Aybet, Savunma Sanayi Başkanlığının “defalarca” ABD’nin teknik hususlardaki telaşlarını gidermek üzere davette bulunduğunu lakin sorunun ABD için askeri ve teknik bir sorun olmanın ötesinde global boyutta siyasi ve stratejik bir sorun olduğunu aktardı.

– Türkiye, Rusya ile iş birliği yapabilen hem de alanını kısıtlayabilen tek ülke

Aybet, Türkiye’nin bölgedeki istikrarın sağlanması için vazgeçilmez olduğunu, Türkiye ile Rusya ortasındaki alakaların ortada uyuşmazlıklar olsa da gerçek politik çerçevesinde muvaffakiyetle sürdürüldüğünü, bu durumun Türkiye’nin bölgede Rusya ile hem iş birliği yapabilen hem de Rusya’nın alanını kısıtlayabilen tek ülke olmasını sağladığını belirtti.

15 Temmuz darbe teşebbüsünün sorumlusu FETÖ elebaşının ABD’de barınmasının Türkiye-ABD ilgilerinde önemli bir sorun ve güvensizlik yarattığını vurgulayan Aybet, ABD Lideri Joe Biden’ın kendinden evvel gelen Amerikan liderlerinden farklı olarak 1915 olaylarını bir kelamda “Ermeni soykırımı” olarak tanımasının hukuksuz ve tarihi gerçeklerle bağdaşmadığını ve bunun bağlardaki son kırılma noktalarından biri olduğunu aktardı.

Aybet, makalesinde şu sözlere yer verdi:

“Türkiye hiçbir vakit yaşanan olaylarda Ermenilerin ve Türklerin acılar yaşadığını inkar etmemiş hatta Biden’ın bu türel ve tarihi temele dayanmayan açıklamasının yapıldığı birebir gün, Sayın Cumhurbaşkanımız Ermeni Patriği Sahak Maşalyan’a bir bildiri göndererek Birinci Dünya Savaşı’nda hayatını kaybeden Osmanlı Ermenileri için ıstırabını paylaşarak; yaşayan yakınlarına başsağlığı dileğinde bulunmuştur. 1915 olayları hukuksal olarak ‘soykırım’ olarak nitelendirilemez zira Birleşmiş Milletlerin (BM) 1948 Soykırım tanımlamasında bir karşılığı yoktur. Ayrıyeten tarihî olarak da bu kavram 1915 olaylarına uygulanamaz zira bu bahiste dünyadaki saygın tarihçiler ortasında bir fikir birliği bulunmamaktadır. Stanford Shaw, Justin McCarthy ve Bernard Lewis üzere birçok tarihçi olayların ‘soykırım’ olarak nitelendirilemeyeceği sonucuna varmışlardır. Ayrıyeten genel akademik literatürde birebir vakitlerde Ermeni çetelerin Anadolu’daki Müslüman halka yaptıkları zulüm de akademik çalışmalarda yer almış lakin yaygın bir biçimde bu anlatılar hak ettikleri yeri bulamamıştır.”

“Ne yazık ki Biden, Türkiye’nin gelişen bölgesel gücünü bir istikrar sağlayıcı olarak görememektedir.” diyen Aybet, liberal dünya nizamının gerilemeye başladığı devirde Türkiye’nin bu sistemde layık olduğu yeri bulacağı ve Biden’ın “hukuksuz” ve “gerçek dışı” açıklamasının toplumun her kesitinde Amerikan tersliğini artırmakla sonuçlandığını söz etti.

Aybet, evvelki ABD liderlerinin bu hususta açıklama yapmaktan geri durduğunu belirterek, Biden’ın Türkiye’nin stratejik iştirakine muhtaçlığı olduğu periyotta bu türlü bir açıklama yapmasını “mantık dışı” olarak niteledi.

– Türk SİHA’ları Dağlık Karabağ ve Suriye de büyük işler başardı

Yazısında Türkiye’nin Silahlı İnsansız Hava Araçları (SİHA) teknolojisindeki başarısına da değinen Aybet, SİHA’ların Libya, Suriye ve Dağlık Karabağ’da savaşın tabiatını değiştirdiğini ve bu muvaffakiyetin NATO üyeleri ve birçok ülke tarafından takdir edildiğini kaydetti.

Aybet, Türkiye’nin Milletlerarası Koalisyon ülkeleri ortasında 2 bin kilometrekarelik alanı terör örgütü DEAŞ’tan temizleyebilen tek ülke olduğunu, NATO kapsamında Çok Yüksek Hazırlık Düzeyli Müşterek Vazife Kuvvetinin (VJTF) komutasını 2021’de devraldığını aktardı.

Aybet, 2002’den bu yana NATO kuvvetleri içerisinde karargah komutanlıkları da dahil olmak üzere kıymetli vazifelerde bulunan Türk güçlerinin Afganistan’daki barış sürecinde en değerli aktörlerden biri olacağının altını çizdi.