Bloomberg: Türkiye, öldürücü SİHA teknolojisinde pazar başkanı oluyor

ABD merkezli haber sitesi Bloomberg, Selçuk Bayraktar’ın sahibi olduğu Baykar tarafından üretilen ve Türkiye’den binlerce kilometre uzaktaki Libya ve Azerbaycan’da kendilerini kanıtlayan silahlı insansız hava araçlarını (SİHA) mercek altına aldı.

‘Bayraktar TB2’lerin geçen yıl Ankara’nın müttefiki Trablus idaresi ve Bakü idaresi lehine çatışmaların gidişatını değiştirirken yıkıcı tesir yarattığını’ lisana getiren Bloomberg, “Bayraktar, Erdoğan’ın Türkiye’nin askeri güç yansıtmasını kendi kendine daha kâfi hale getirme hırsını paylaşıyor. İkisinin yerli malı sistemi öne itmeleri, Ankara’yı huzursuz yeni ittifaklar ve klasik NATO ortaklarıyla sancılı bağlar içine sendeletiyor” dedi.

Rusya ve Pakistan’a savunma sanayiinde işbirliği ve ortak üretimi için teklif götürülmesi üzere atılımların ‘NATO içindeki klâsik müttefikleri yabancılaştırma riski taşıdığına’ dikkat çeken haberde “Niyet kadar riskler de aşikar. Türkiye’nin müdahaleci dış siyaseti ve her ne değerine olursa olsun seçkin askeri teknoloji ele geçirme uğraşı, Ankara’yı iki düşman kuvvetin cephe sınırları ortasındaki çok tehlikeli bölgede karşılıklı taarruz ortasında bırakabilir” değerlendirmesi yapıldı.

Teknoloji transferi umuduyla Rusya’dan S-400 füze savunma sistemleri aldığı için ABD yaptırımlarıyla karşılaşan ve F-35 programından çıkarılan Türkiye’ye Britanyalı ve Kanadalı şirketlerin İHA modülleri tedarikini durdurduğunu, Türk mühendislerin Altay tankı ve beşinci jenerasyon jet muharip uçak projesi TF-X’e yerli motor geliştirmek için çırpındığını sıralayan Bloomberg, çabucak başarılı olacağı kuşkulu deneysel ve değerli TF-X teşebbüsünün Britanyalı Rolls-Royce’la motor mutabakatına varmanın ertelenmesiyle sekteye uğradığını kaydetti.

Haberde görüşü alınan niyet kuruluşu Carnegie Europe’ın uzmanı Raluca Csernatoni, müttefiklerin bu geri adımlarına atıfla “Türkiye, öldürücü SİHA teknolojisinde süratle pazar önderi ve yükselen bir güç haline geliyor. Bu, kendi kendine yeten bir savunma endüstrisi geliştirme ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıkladığı Türkiye’nin yabancı silah sistemlerine bağımlılığını azaltma hırsına dair daha geniş ve süregelen gayretin bir modülü. Lakin bunu söylemek yapmaktan daha kolaydır” dedi.

Baykar’ın ürettiği SİHA’ların geçen yıl Suriye’de Rusya takviyeli hükümetin büyük bir ilerlemesini de durduğunu tabir eden haberde “Bu milliyetçi siyasetçilerde ve cumhurbaşkanının yanında saf tutan seçmenlerde gurur kabartan cinsten bir operasyondu” denilerek şöyle devam edildi:

“Türk başkanlar klasik müttefiklerin artık ülkenin gerisini kollamadığında giderek daha çok ısrar ediyor. Bu kanaatten hareketle ABD’nin periyot devir Türk piyasalarını alt üst eden ve 2018’deki döviz kuru krizine katkıda bulunan yaptırım tehditlerine karşın Rusya ve Pakistan üzere ülkelerle savunma işbirliği teşebbüsünde bulunuyorlar.”

“Türkiye Moskova’dan Su-35 muharip uçak platformları satmasını talep etti ki, yerli mühendisler Türk imali havacılık elektronik sistemleri kurabilsin ve Pakistan ile birlikte savaş uçakları ve füze üretme arayışına girdi ki, bu da Ankara’nın Çin’den gelen kıymetli savaş teknolojisine erişimini de sağlayabilir. Görüşmelerden haberdar şahıslar nazaran her iki ülkeyle de pazarlıklar muvaffakiyete ulaşmadı.”

“Siyasi uyuşmazlıklar nedeniyle Almanya’dan alma planlarının suya düşmesinin akabinde Türkiye’nin Altay tankları için motor tedarik etmek için Güney Kore devreye girdi. Fakat siyasi uyuşmazlıkların bir kenara konulduğu mutabakatlar da var: Ortadoğu’daki rakip Suudi Arabistan’ın Türkiye’den daha ucuz olduğu için SİHA aldığına dair haberler var.”

“Ankara, Batı ile olan bağlarını korumak istediğini söylüyor, lakin uyuşmazlıklar artıyor. ABD’en 100 civarında F-35’in planlanan alımı için ödenen yaklaşık 1.4 milyar doları geri almak için atılabilecek hukuksal adımları araştıran Ankara, Avrupa imali hava savunma sistemlerinin ortak üretilmesine talip olmasına karşın, Avrupa Birliği üyeleriyle hengameye tutuşuyor.”

“Bir uçak gemisine dönüştürülmekte olan amfibik hamle gemisi TCG Anadolu, Türkiye’nin Yunanistan ve (Güney) Kıbrıs ile kara suları uyuşmazlıkları nedeniyle had safhada gerginlik yaşanan Ege ve Akdeniz’deki filosuna eklendi. Sözkonusu gemi, helikopterlerle ve en fazla 50 kadar son kuşak -Türk üretimi motorla çalışan birinci model olması beklenen- Bayraktar TB3 SİHA’larıyla donatılacak.”

Bloomberg, “Erdoğan savunma alımlarında generallerin tesirini azaltarak satın alma kurumunun denetimini direkt ele geçirdi ve bu kurumu hükümete yakın şirketlerle işbirliğine soktu. Bu değişiklik, istihdam yarattı ve geçen yıl zırhlı araçlar ve gemilerin başını çektiği askeri ihracatı 2 milyar doları geçen formda artırdı” bilgisini paylaşarak “Türkiye İHA piyasasında, ABD, Çin ve İsrail’e kıyasla küçük bir oyuncu olmaya devam ediyor” diye ekledi.

Haberde “Son 20 yıldır yalnızca Birleşik Arap Emirlikleri, global silah harcamalarını araştıran SIPRI’nin derlediği silah tedarikçileri tablosunda daha üst sıralara çıktı. Türkiye’nin savunma ekipmanları için yaptığı toplam harcama keskin bir biçimde arttı, lakin ithalat, 2016-20 ortasında bir evvelki 5 yıllık periyoda nazaran yüzde 59 düştü. Askıya alınan F-35 sevkiyatı da buna dahil” denildi.

ABD’nin sıkı müttefiki Ukrayna’nın Türkiye’den Bayraktar TB2 alıp Karadeniz’deki askeri tatbikat kapsamında test ettiğine ise değinilmedi.