Koronavirüs Bilim Åžurası Ãœyesi Doç. Dr. AfÅŸin Kayıpmaz, Burdur Mehmet Akif Ersoy Ãœniversitesi (MAKÃœ) Sıhhat Bilimleri Fakültesi tarafından 4’üncüsü düzenlenen Memleketler arası Sıhhat Bilimleri ve Hayat Kongresi’ne konuÅŸmacı olarak katıldı. Pandemi periyodunda yerli üretimin ne kadar deÄŸerli olduÄŸunun anlaşıldığına iÅŸaret eden Doç. Dr. Kayıpmaz, “Nasıl anladık, hayvancılıkta, tarımda, savunma sanayiinde ve bizim sıhhat bilimlerinde yerli üretim olmazsa olmazımız. Biz bugün aşılarda neden zorluk yaşıyoruz. Gerçi ÅŸu anda 18 milyona ulaÅŸtı yaptığımız aşı sayısı, onu da niçin yaşıyoruz dışa bağımlıyız. Åžu anda bizim üniversitelerimizde, bizim insanlarımız tarafından geliÅŸtirilen aşıların ön plana çıkmasıyla, üretilir hale gelmesiyle biz bu pandemi, Covid-19 belasından yahut bundan sonra karşılaÅŸacağımız baÅŸka teneffüs yolu hastalıklarından kendi yerli aşılarımızla lakin kurtulabileceÄŸiz. Bu yerli aşılarımızı düşük maliyetli ülkemizde üretebilirsek tahminen de yurt dışındaki birçok ülkeye de derman olacak halde en uygun biçimde saÄŸlayabileceÄŸiz” dedi.

Çin’deki bir balık pazarında ortaya çıkan koronavirüsün kısa müddette tüm dünyayı kuÅŸattığını belirten Doç. Dr. Kayıpmaz, “Dünyada 130 milyonun üstünde hadise sayısı ve yaklaşık 3 milyon mevt olgusu ile karşımıza çıktı. Hala bu hastalığı inanılmaz biçimde küçümseyenler, ciddiye almayanlar, hatta bu türlü bir hastalığın varlığına inanmayanlar var. Bizim kliniklerde gördüğümüz ise genç yaÅŸta, ileri yaÅŸta, hastalık tablosu çok ağır giden beÅŸerler var. Ortada nitekim bir hastalık var. Bu türlü bir durumda bu hastalığı küçümsemek, alınan önlemleri küçümsemek, bizim hastalığı daha hafif atlatmamızı saÄŸlayacak olan aşıya inancı kırmaya çalışmak ne yazık ki akıl ve mantıkla baÄŸdaÅŸmıyor. Aşılama yaptığımız kümelerde aralık ayına nazaran mart ayındaki olay sayılarında bir yükseliÅŸ görmedik. Ancak toplamda baktığınızda aralık ayına nazaran mart ayında olay sayısında önemli bir artış var. Dün prestiji ile günlük 54 bin olaya ulaÅŸmış durumdayız. Fakat aşılanan kümelerdeki sıhhat çalışanları hastalığın yüzde 10’unu oluÅŸturuyordu, hastaların yüzde 10’unu oluÅŸturan sıhhat çalışanlarında bu oran ÅŸu anda çok çok azalmış durumda. 65 yaÅŸ üstünü aşıladık ve aşılananlarda hasta sayılarının aralık ayına nazaran çabucak hemen tıpkı yahut biraz daha az olduÄŸunu fark ettik. Toplamda hadise sayısı artıyor ancak aşılanan kümelerde olay sayısı yükseliÅŸe geçmiyor” diye konuÅŸtu.

‘ERCÄ°YES ÃœNÄ°VERSÄ°TESÄ°’NDE YAPILAN ÇALIÅžMA FAZ 2 AÅžAMASINDA’

Bilhassa son periyotta olayların ağırlaştığı yaş kümesinin 20 ile 59 yaş ortası olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Kayıpmaz, şöyle devam etti:

“Yani artık gençlerimiz, üretken nüfusumuz daha çok tehlike altında diyebiliriz. Ãœlkemizde öteki aşılar temin edildikçe meslek kümelerinden baÅŸlayarak, riskli kümelerden baÅŸlayarak genç yaÅŸtaki bireylerin de aşılamasına devam edilecek. Yerli aşı manasında Erciyes Ãœniversitesi’nde yapılan çalışma faz 2 evresinde. Önümüzdeki günlerde faz 3’e yanlışsız geçecek. Bu hafta prestiji ile ülkemizin en kapsamlı klinik araÅŸtırma merkezini Ankara Kent Hastane’mizde kurduk. Bundan sonra aşı çalışmalarının faz deneylerini, birebir vakitte da ilaç çalışmalarını yürüteceÄŸimiz aşı çalışmalarını açmış bulunmaktayız. Resmi açılışını da birkaç gün içinde yapacağız. Kendi insanlarımızın geliÅŸtirdiÄŸi aşıları çok daha düzgün bir pozisyona nasıl getirebiliriz buna bakacağız. Pandemiyle bundan sonraki gayretimiz nasıl olmalı? Bilhassa Ramazan ayı içerisinde kritik günler bizi bekliyor diyebiliriz. Günlük 54 bin hadise belirli bir müddet sonra hasta ağır hastaya, ağır hasta da hayatını kaybeden vefat sayılarına yansıyor”

‘YUMRUK FORMUNDA SELAM DA VERÄ°LMEMELÄ°’

Bilim Konseyi’nin mümkün olan en fazla dozda aşının gelmesi için uÄŸraÅŸlarının devam ettiÄŸine iÅŸaret eden Doç. Dr. Kayıpmaz, “Ãœretici ülkelerden kaynaklanan problemlerden ötürü istediÄŸimiz doz ÅŸu ana kadar gelmiÅŸ deÄŸil. Bundan sonrasında inÅŸallah kalan dozlar gelirse biz çok daha fazla aşılamayı yaparken bir yandan da alınacak olan önlemlerle Ramazan Bayramı’nda ÅŸu anda olduÄŸumuzdan çok daha âlâ bir pozisyonda olabileceÄŸimize inanıyorum. Ramazan ayı içerisinde de makul ek önlemlerin gündeme gelebileceÄŸi görülüyor. Kamuda, özel bölümde uzaktan çalışma, kimi kapatma kararları düşünülebilir. Pandemi el birliÄŸiyle uÄŸraÅŸ etmemiz gereken bir süreç. Evet devletimiz kimi kararlar alıyor. Biz de vatandaÅŸ olarak bu kararlara uymak durumundayız. Yumruk halinde selamlama formu geliÅŸti, burada da fiziki temas vardır ve bulaÅŸma riski vardır. Nasıl el ele tokalaÅŸmıyorsak yumruk formunda selam da verilmemeli. Bilim Åžurası toplantısında ramazan ayı içerisinde olay sayılarını düşürmeye, insan hareketliliÄŸini azaltmaya yönelik önlemler gündeme gelecek. Burada tartışıldıktan sonra Sayın Bakanımız tarafından CumhurbaÅŸkanlığı kabinemize sunulacak” dedi.

KonuÅŸmanın akabinde Rektör Yardımcısı Prof. Dr. DuruÅŸ Acar tarafından Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Konseyi Ãœyesi Doç. Dr. AfÅŸin Kayıpmaz’a ‘SaÄŸlık Bilimleri ve Hayat Toplumsal Katkı Ödülü’ verildi.