AYM’den 6755 sayılı OHAL önlemleri kanununa kısmi iptal

Anayasa Mahkemesinin Resmi Gazetede yayımlanan kararına nazaran, CHP, 8 Kasım 2016 tarihli 6755 sayılı Kanun’un birtakım hususlarının iptali istemiyle Anayasa Mahkemesine başvurdu.

Başvuruyu asıldan sonuçlandıran Yüksek Mahkeme, iptali istenen birtakım unsurları, oy çokluğuyla Anayasaya alışılmamış buldu.

Kanunun, “milli güvenliğe tehdit oluşturduğu tespit edilen yapı, oluşum yahut kümelere ya da terör örgütlerine aidiyeti yahut iltisakı ya da bunlarla irtibatı olan özel radyo ve televizyon kuruluşları ile gazete ve mecmuaların, yayınevi ve dağıtım kanallarının ilgili bakan tarafından oluşturulacak kurulun teklifi üzerine ilgili bakanın onayı ile kapatılmasını ve bunların her türlü mal varlığının Hazineye devrini” düzenleyen kuralın iptaline karar verildi.

Münasebette, kuralın, “olağanüstü halin ilanına neden olan tehdit yahut tehlikelerin bertaraf edilmesine yönelik olmasına karşın inanılmaz hal mühletini aşacak biçimde uygulanmaya imkan verdiği” belirtildi.

Anayasa Mahkemesinin münasebetinde, dava konusu düzenlemenin, özel radyo ve televizyon kuruluşları ile gazete ve mecmuaların, yayınevi ve dağıtım kanallarının makul kaideler altında kapatılmasını öngörmek suretiyle “ifade ve basın özgürlüğüne sınırlamalar getirdiği” kaydedildi.

Kuralda geçen “aidiyet, iltisak, irtibat” kavramlarının tüzel niteliği ve objektif manasının yargı içtihatlarıyla belirlenebileceği vurgulanan münasebette, bu kavramların içinde bulunulan periyoda nazaran farklı yorumlanabilmesinin mümkün olduğuna işaret edildi.

Münasebette, Anayasa’nın 28. hususunun son fıkrasında, “Türkiye’de yayımlanan vadeli yayınlar, devletin ülkesi ve milletiyle ayrılamaz bütünlüğüne, cumhuriyetin temel prensiplerine, ulusal güvenliğe ve genel ahlaka alışılmamış yayımlardan mahkum olma halinde, mahkeme kararıyla süreksiz olarak kapatılabilir.” denilmek suretiyle, vadeli yayınların mahkeme kararı olmaksızın kapatılamayacağının belirlendiği tabir edildi.

– Öbür iptal kararları

Yüksek Mahkeme, kanunun, “olağanüstü hal müddetince soruşturma ve kovuşturmalarda tahliye taleplerinin evrak üzerinden karara bağlanması”nı öngören kuralının da iptaline hükmetti.

Kanunun, “soruşturmanın emelini tehlikeye düşürebilecek olması halinde müdafinin evrak içeriğini inceleme yahut dokümanlardan örnek alma yetkisinin cumhuriyet savcısının kararıyla kısıtlanabilmesi”ne ait hususu de iptal edildi.

“Olağanüstü hal müddetince yayımlanan kanun kararında kararnameler kapsamında alınan kararlar ve yapılan süreçler nedeniyle açılan davalarda yürütmenin durdurulmasına karar verilemez.” halindeki kanun kararı de Anayasa’ya ters bulundu.